…ένας κακός σύντροφος της
νύχτας…
"…δυσκολεύομαι
να αποκοιμηθώ το βράδυ, ενώ πολλές φορές δεν κοιμάμαι καθόλου. Ωστόσο, δεν
είναι μόνο αυτό το πρόβλημα. Όταν πια καταφέρω να κοιμηθώ έχω ανήσυχο ύπνο,
ξυπνάω δηλαδή συχνά το βράδυ, με συνέπεια το πρωί να νιώθω πτώμα και αρκετά
ευερέθιστη…"
Όταν, λοιπόν, μιλάμε για αυπνία, εννοούμε όχι
μόνο την έλλειψη ύπνου αλλά και την αδυναμία διατήρησής του. Ένα σύνηθες
φαινόμενο πλέον στην εποχή μας. Νομίζω όλοι μας βιώσαμε έστω και για μία φορά
είτε αδυναμία στο να διατηρήσουμε τον ύπνο μας ξυπνώντας ανά διαστήματα το
βράδυ, είτε αδυναμία στο να κοιμηθούμε απλά μένοντας ξάγρυπνοι όλη νύχτα.
Τι
προκαλεί την αϋπνία;
Ας αναλογιστούμε τι προκάλεσε την δική μας
εμπειρία: οι ενοχλητικοί
θόρυβοι, το κρύο ή η ζέστη, το φως, οι έντονες και συνεχείς
καταστάσεις άγχους και στρες (π.χ. το στρες της δουλειάς μεταφέρεται και
στο σπίτι), η υπερ-κατανάλωση προιόντων
που διεγείρουν το κεντρικό νευρικό σύστημα (π.χ. καφές, κακάο, αλκόολ κτλ.), ένα ασταθές
ωράριο ύπνου.
Πώς
μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε;
-για αρχή, οργανώνουμε σωστά το πεδίο του
ύπνου. Δηλαδή φροντίζουμε για ένα καλό στρώμα, σωστή θερμοκρασία (18-22
βαθμούς), χαμηλό εώς καθόλου φωτισμό, και απομόνωση ήχων.
-φροντίζουμε το βραδινό να απέχει 2 ώρες πριν
πέσουμε για ύπνο, όπως επίσης και η κατανάλωση προιόντων που περιέχουν καφείνη.
Το αλκοόλ πρέπει να καταναλωθεί 6 ώρες πριν.
-καλό θα ήταν να υπάρχει ένα σταθερό ωράριο
ύπνου και “ξύπνου’’ (π.χ. κοιμάμαι στις 21.00 και ξυπνάω στις 9.00 κάθε μέρα
είτε έχω να κάνω κάτι είτε όχι).
-αποφεύγουμε σκέψεις όπως "Θα ξαπλώσω και δεν
θα μπορέσω να κοιμηθώ…" γιατί δημιουργούν ένα είδος προκατάληψης.
-φροντίζουμε να διακόπτουμε το άγχος (π.χ.
συχνά 10λεπτα διαλείμματα στη δουλειά για να εφαρμόσετε τεχνικές χαλάρωσης ή
εγγραφή σε μαθήματα yoga ή μια καθιερωμένη χαλαρή βόλτα πριν τον ύπνο κτλ).
Τα
φάρμακα βοηθούν;
Ας μην είμαι απόλυτη. Τα φάρμακα ναι, μπορεί
να κάνουν καλό με τη σωστή χορήγησή
τους, και ναι, μπορεί να κάνουν κακό
με την κακή χορήγησή τους (με τις αντίστοιχες επιπτώσεις εννοείται). Ωστόσο,
έχει διαπιστωθεί πως όταν πρόκειται για χρόνια χρήση υπνωτικών μάλιστα χαπιών,
το άτομο οδηγείται σε σταδιακή αύξηση της δόσης τους και φτάνει σε μεγαλύτερο
βαθμό αϋπνίας απ’ ότι πριν.
